Ashwagandha, Ajurvedski eliksir dugovečnosti
(Withania somnifera, WS), poznata i kao “indijska zimska tresnja” ili “indijski
zensen”, jedan je od glavnih indijskih rejuvenatora (Rasayana) i stozer
Ajurvedske medicine. Ime mu se priblizno prevodi sa ‘onaj koji daje snagu konja,
I koji donosi san”.Ovaj tip biljnog preparata je milenijumima davan deci kao
tonik za snagu, i takodje sredovecnima i starima da bi im se, po verovanju,
produzio zivot uz ocuvanu vitalnost.
No, vredi li prah korena biljke Ashwandgha zaista vise od klasicne zapadnjacke
pilule za spavanje, koja nam daje san bez snova uz tupo i mamurno jutro ?
Savremena medicina nedvosmisleno kaze ‘da’ [1], buduci da je upravo to
zakljucak metaanalize koja je obuhvatila pet randomizovanih studija sa preko
400 ispitanika . Dakle ekstrakt ove biljke, kada se uzima u koncentraciji vecoj od
600mg/dan bar 8 nedelja blagosilja nas kvalitetnim snom, uz bistro i cilo
budjenje.
Pored toga, konvencionalnoj nauci je bilo zanimljivo da istrazi povecava li
Ashwagandha iskoristljivost kiseonika (VO2max), sto je narocito relevantno za
atlete[2].Opet, ispostavilo se da ima smisla suplementacija ovom biljkom i kod
atleta koji se bave aerobnim sportom, i kod ‘obicnih’ ljudi, I to u koncentraciji vec
od 100mg/dan, da bi se pospesila fizicka snaga.
Aktivna supstanca ekstrakta korena, trietilen glikol, odgovorna je za uspavljujuce
I umirujuce efekte, dok postoji citav spektar supstanci, jednim imenom
‘vitanolidi’, kojima se pripisuju najrazlicitija svojstva, npr. smirivanje upale na
rektalnu primenu kod kronove bolesti [3].
Dalje, tradicionalno im se pripisuju adaptogen/antistres efekti . Recimo misevi
koji su ostavljeni da se dave u dubokoj vodi, a pretretirani su sa WS, pokazali su
vecu izdrzljivost u plivanju i kod njih nisu post mortem uoceni stresom
indukovani gastricni ulkusi kao u kontrolnoj grupi, stavise cini se da je WS
prevenirao odgovor nadbubrezne zlezde i kortizola na stres u potpunosti.
Postoje i indikacije da WS ekstrakt moze kontrolisati neke maligne procese,
konkretno ovarijalne (kod celijske linije tumora jajnika hrcka), plucnog adenoma
indukovanog uretanom, nekim slucajevima uterinih fibroida, dermatosarkoma.
Narocito vazan je njegov efekat na promociju kognicije, pa se tradicionalno
davao deci sa memorijskim deficitom, a I starijima sa gubitkom pamcenja. Ima
GABA podrazavajuci efekat (smiruje poput bensedina) I pokazano je da podstice
obrazovanje novih dendrita (pomaze kod ucenja).
Njegova antiinflamatorna svojstva nasal su svoju primenu u Ajurvedskoj
terapiji reumatoidnog I osteoartritisa. [4]
Ashwagandha ima svoje mesto u tretiranju hipotireoidizma (pogorsava stanje
kod hipertireoze [5]
Naravno, vece i dvostruko slepe klinicke studije su uvek dobro dosle da bi
osnazile gornje tvrdnje, iako je vec uz postojece naucne dokaze jasno da
tradicionalna upotreba Ashwagandhe ima logicnu i svrsishodnu osnovu.
Tradicionalno, Ashwagandha u prahu se mesa sa Gi, medom ili vodom I pije ili
topikalno aplikuje na npr. Upaljene zglobove.
Ipak, postoji preporuka da se redovno kontrolisu parametri jetre, uz
konsultaciju sa svojim doktorom, ukoliko se prolongirano koristi Ashwagandha.
[6].
Bojic dr. Svetlana
Literatura:
[1] K.L.Cheah, M.N. Norhayati, L.H.Yaacob, R.A.Rahman. Effect of Ashwagandha
(Withania somnifera) extract on sleep: A systematic review and meta-analysis.
[2] J. Perez-Gomez, S. Villafaina, J. Carmelo Adsuar, E. Merellano-Navarro, D.
Collado-Mateo. Effects of Ashwagandha (Withania somnifera) on VO2max: A
Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients 2020, 12(4), 1119
[3]P. Pawar, S Gilda, S. Sharma, S. Jagtap, A. Paradkar, K. Mahadik, P. Ranjekar, A.
Harsulkar. Rectal gel application of Withania somnifera root extract expounds
anti- inflammatory and muco-restorative activity in TNBS- induced
Inflammatory Bowel Disease. BMC Complementary and Alternative Medicine 11,
34(2011)
[4] N. Singh, M. Bhalla, P. de Jager, M. Gilca. An overview on Ashwagandha: A
Rasayana (Rejuvenator) of Ayurveda. Afr J tradit Complement Altern Med. 2011;
8(5 Suppl): 208-213
[5]A.K.Sharma, I. Basu, S. Singh. Efficacy and safety of Ashwagandha root extract
in subclinical hypothyroid patients: A double blind, randomized Placebo
Controlled trial. J Altern Complement Med. 2018 Mar; 42
[6] C. A. Philips, R.. Ahamed, S. Rajesh, T. George, M. Mohanan, P.Augustine.
Comprehensive review of hepatotoxicity associated with traditional Ayrvedic
herbs. World J Hepatol. Sep 27, 2020; 12(9):574-595
